به گزارش روابط عمومی موسسه، روز چهارشنبه 19 خرداد ماه سال‌جاری دوره آموزشی« بیماریهای قارچی برگی و مرگ گیاهچه کلزا» توسط خانم دکتر سمیرا پیغامی ویژه اعضای شرکت مزارع نوین ایرانیان توسط  اداره آموزش و ترویج موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور به صورت ویدئو کنفرانس برگزار گردید.

کلزا بعد از نخل روغنی و سویا مقام سوم را در تامین روغن نباتی جهان دارد و در حال حاضر مهم­ترین دانه روغنی کشور است. عوامل بیماریزا جزو مهم­ترین عوامل کاهش عملکرد کلزا می­باشند و آشنایی با این عوامل و نحوه مدیریت آن­ها برای موفقیت در تولید و افزایش عملکرد ضروری است.

بیماریهای قارچی اندام های هوایی شامل پوسیدگی اسکلروتینیایی ساقه کلزا که همه ساله در استان های گلستان، مازندران، اردبیل (دشت مغان) و خوزستان با شدت زیاد و در کهگیلویه و بویراحمد و سایر مناطق کشت کلزا با  شدت کمتر  به صورت پراکنده مشاهده می­شود. این بیماری با صدمه زدن به ساقه اصلی و شاخه­ها در زمان گلدهی، باعث کاهش شدید عملکرد می­شود. خسارت شديد زمانی اتفاق می افتد که بخش هاي پائين ساقه مورد حمله قرار گيرند. بخش­های واقع در بالاي محل آلودگي به زودی خشك شده  و تولید گل و خورجین نمی­کنند. پایداری عامل بیماری در مزرعه عمدتا توسط سختینه ها صورت می گیرد. بیماری ساق سیاه در ایران از استان­های مازندران، گیلان، گلستان،  اردبیل، قزوین، خوزستان گزارش شده است، اما برخی گزارشات نشان می دهد که در سایر استان ها نیز وجود دارد. عامل بیماری قادر است تمام بخش های گیاه یعنی کوتیلدون­ها، برگ­ها، ساقه، خورجین­ها و حتی بخش­های فوقانی ریشه را مورد حمله قرار داده و ایجاد خسارت نماید. علایم ظاهری نخست در مرحله گیاهچه روی کوتیلدون ها  به صورت لکه های گرد تا نا منظم به رنگ سفید تا خاکستری با نقاط سیاه فراوان نمایان می شود. آلودگی در پای ساقه منجر به بروز شانکر طوقه می شود که خسارتزاترین حالت بیماری است. لكه برگي و بلايت آلترناريايی تقریبا در تمام مزارع کلزای ایران مشاهده می­شود. وقوع بیماری در مراحل اولیه رشد ممکن است به مرگ گیاهچه منجر شود. اگرچه میزان وقوع این بیماری در مرحله گياهچه اندک است، اما بعد از تشکیل خورجین افزایش پیدا می کند. بیشترین میزان آلودگی در اواخر فصل، در مزارعی مشاهده می شود که تحت سیستم آبیاری بارانی قرار دارند. سفيدك كركی می تواند در شرایط آب وهوایی سرد و مرطوب خسارت­زا باشد. در ایران سفیدک کرکی در مزارع کلزای اكثر استان­ها، معمولا در اوایل فصل روی گیاهچه­ها، به ويژه روي كوتيلدون­هايي که با سطح خاك مرطوب تماس دارند، مشاهده مي شود، اما با افزایش سن گیاه و ظهور برگ­های جدید، پیشرفت بيماري نیز متوقف شده و خسارت چندانی به گیاه وارد نمي­شود.

بیماریهای قارچی ریشه و طوقه  شامل پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه  و طوقه که از استان­های گلستان، مرکزی، کردستان، کهگیلویه و بویر احمد، خوزستان، اصفهان و فارس گزارش شده است. معمولا بوته­های آلوده به دلیل ضعف رشد، در طی زمستان از بین می­روند و کشاورزان آن را به حساب سرمازدگی می­گذارند. حداکثر آلودگي مزارع کلزا در مرحله گياهچه 7 درصد، در مرحله قبل از گلدهي 15 درصد و در مرحله دانه بندی20 درصد گزارش شده است.


References and further reading may be available for this article. To view references and further reading you must purchase this article.

آلودگی در مرحله گیاهچه موجب پوسیدگی هیپوکوتیل ‌و یا مرگ گیاهچه  می­شود. آلودگی در گیاهان مسن به صورت پوسيدگی قهوه ای دور ريشه و در مراحل پیشرفته به شکل پوسيدگی پای گیاه مشاهده می شود. بررسی های انجام شده در ايران نشان می دهد که بیماری­های فوزاریومی در مزارع کلزا رایج است. پوسيدگي فوزاریومی ريشه (پژمردگی فوزاریومی) تاکنون از زنجان، دهلران ایلام، اردبیل (مغان)، فارس، خوزستان و لرستان روی کلزا گزارش شده است. در ایران، گونه هاي فوزاريوم بندرت در مرحله گياهچه و اغلب در در گیاهان مسن از قسمت ريشه و طوقه جدا می­شوند. علایم بیماری ممکن است به صورت بلایت گیاهچه یا پوسیدگی ریشه در بوته های بالغ ظاهر شود. با پیشرفت بيماري، ساقه اصلي به رنگ قهوه­اي روشن در­مي ­آيد.